عجیب ترین معابد هند که باید از نزدیک دید

عجیب ترین معابد هند

هند سرزمینی است پر از رنگ، آیین و معماری‌های شگفت‌انگیز. اما در میان هزاران معبد پراکنده در این کشور، برخی آن‌قدر عجیب و غیرمعمول‌اند که نه‌تنها گردشگران خارجی بلکه حتی خود هندی‌ها هم از دیدنشان شگفت‌زده می‌شوند. معابدی که موش‌ها در آن پرستیده می‌شوند یا معابدی که افسانه‌های خون‌آلود و شگفتی‌های معماری در دلشان نهفته است؛ این مکان‌ها تجربه‌ای کاملاً متفاوت از سفر به هند را برای شما رقم می‌زنند.

۱

معبد کارنی ماتا – معبد موش‌ها (راجستان)

زیارتگاهی پر از موش قطعاً برای بسیاری غیرقابل تصور است. اما همین باورهای محلی و تقدس بخشیدن به موجوداتی که در جاهای دیگر سمبل بیماری و ترس‌اند، باعث شده معبد کارنی ماتا یکی از عجیب ترین معابد هند و حتی جهان باشد.

معبد موشها، از عجیب ترین معابد هند

در کارنی ماتا بیش از ۲۰ هزار موش آزادانه در محوطه می‌چرخند و زائران آنها را موجوداتی مقدس می‌دانند. حتی باور دارند دیدن یک موش سفید در میان این همه موش سیاه، نشانه خوش‌شانسی بزرگ است.

معبد کارنی ماتا (معبد موش‌ها) کجاست؟

این معبد در دهکده دسنوک (Deshnok)، در نزدیکی شهر بیکانر ایالت راجستان قرار دارد.
حدود ۳۰ کیلومتر از بیکانر فاصله دارد و به راحتی با خودرو یا اتوبوس قابل دسترسی است.

چرا به آن معبد موش‌ها می‌گویند؟

در این معبد بیش از ۲۵ هزار موش مقدس زندگی می‌کنند که به آنها «کاباس» (Kabbas) می‌گویند.
این موش‌ها آزادانه در حیاط، سالن‌ها و حتی روی زائران می‌دوند و مردم نه‌تنها از آنها دوری نمی‌کنند بلکه به آنها غذا و شیر می‌دهند.
باور عمومی این است که این موش‌ها تجسم روح پیروان الهه کارنی ماتا هستند و نباید به آنها آسیبی برسد. حتی اگر کسی به‌طور تصادفی موشی را بکشد، موظف است آن را با یک مجسمه نقره‌ای هم وزن موش جایگزین کند!

ویژگی‌های جالب و عجیب معبد

۱. موش سفید مقدس: در بین هزاران موش سیاه، تعداد کمی موش سفید وجود دارد. دیدن آنها نشانه‌ی خوش‌شانسی و برکت محسوب می‌شود.

۲. رسم غذا خوردن با موش‌ها: زائران با اعتقاد کامل، غذایی را که موش‌ها خورده‌اند یا به آن دست زده‌اند، برکت‌شده می‌دانند و خودشان هم از همان غذا می‌خورند.

۳. معماری معبد: ساختمان اصلی از سنگ مرمر سفید ساخته شده است. دروازه‌های آن با نقره تزئین شده و نقش‌های سنتی هندی دارد.

۲

معبد میناکشی – رنگین‌ترین معبد جهان (مدورای)

معبد میناکشی قطعاً یکی از عجیب ترین معابد هند است. این معبد با برج‌های عظیم پوشیده از هزاران مجسمه رنگارنگ، مانند دنیایی فانتزی است. هر گوشه آن پر از جزئیات عجیب و چشمگیر است؛ جایی که معماری و هنر هندی در نهایت اوج خود دیده می‌شود.

در معبد میناکشی در مادورای، تامیل نادو، به دنیای مسحورکننده‌ی معماری دراویدی قدم خواهید گذاشت. این معبد که به الهه‌ی میناکشی تقدیم شده، شاهکاری است که با مجسمه‌های زیبا و گوپورام‌های (برج‌های دروازه) سر به فلک کشیده مزین شده است. در راهروهای پیچیده‌ی این معبد جست و جو کنید، در مراسم آآرتی (مراسم دعا) عصرگاهی شرکت کنید و شاهد جشنواره‌ی تیروکالیانام میناکشی باشید که ازدواج الهه‌ی شیوا و الهه‌ی پارواتی را جشن می ‌گیرد.

۳

معبد ویروپاکشا – همپی

در این معبد پدیده‌ای علمی رخ می‌دهد: نور خورشید از سوراخ کوچکی وارد می‌شود و تصویر معکوس برج اصلی معبد روی دیوار داخلی ظاهر می‌گردد، درست مثل یک دوربین قدیمی. این اتفاق معبد را به ترکیبی از مذهب، معماری و فیزیک تبدیل کرده است.

معبد ویروپاکشا (Virupaksha Temple) یکی از قدیمی‌ترین و عجیب ترین معابد هند واقع در جنوب این کشور است. ویروپاکشا در فهرست میراث جهانی یونسکو نیز قرار دارد. این معبد در شهر همپی (ایالت کارناتاکا) واقع شده و به خدای شیوا در هیئت «ویروپاکشا» تقدیم شده است. ویروپاکشا یکی از مهم‌ترین تجسم‌های خدای شیواست، و این معبد همچنان مکان زیارتی زنده برای هندوها محسوب می‌شود.

تاریخچه معبد ویروپاکشا

قدمت این معبد به قرن هفتم میلادی می‌رسد، اما شکوه اصلی آن مربوط به دوران امپراتوری ویجایاناگارا در قرن چهاردهم و پانزدهم است.
در آن زمان، همپی پایتختی پررونق و یکی از مراکز فرهنگی و مذهبی بزرگ هند بود.
جالب است بدانید با وجود حملات و ویرانی‌های متعدد، این معبد همچنان فعال است و مراسم مذهبی در آن برگزار می‌شود.

معماری و ویژگی‌ها

• بلندترین بخش معبد، برج ورودی اصلی (گوپورام) است که ارتفاعی حدود ۵۰ متر دارد و از فاصله‌های دور قابل مشاهده است.
• دیوارها و ستون‌های معبد پر از نقوش اسطوره‌ای، صحنه‌های حماسی مهابهاراتا و رامایانا هستند.
  در داخل، سالن بزرگی با ستون‌های حکاکی‌شده وجود دارد که گردشگران و زائران را شگفت‌زده می‌کند.
• یکی از جذاب‌ترین نکات این معبد، سیستم نوری شگفت‌انگیز آن است: در یکی از اتاق‌ها، تصویر معکوس برج اصلی از طریق یک سوراخ کوچک روی دیوار نمایش داده می‌شود؛ درست مانند عملکرد یک دوربین تاریکخانه!

۴

معبد کالیغات – آیین‌های قربانی در کلکته

معبدی که به الهه کالی، خدای نابودی و بازآفرینی، اختصاص دارد. هنوز هم در این مکان مراسم قربانی حیوانات انجام می‌شود؛ سنتی که برای بسیاری از بازدیدکنندگان عجیب و حتی ترسناک است.

۵

معبد مارها – هویکاله (کرالا)

در این معبد مارها موجوداتی مقدس به‌شمار می‌روند و مردم برای طلب برکت، مجسمه‌های مار را تقدیم می‌کنند. فضای رازآلود معبد و افسانه‌های محلی، آن را به یکی از عجیب‌ترین مقاصد معنوی هند بدل کرده است.

معبد مارهای هند کجاست؟

معبد مارها در ایالت کرالا (Kerala) در جنوب هند قرار دارد و نام اصلی‌اش مانا-نارایانی (Mannarasala Temple) است. مردم محلی آن را به‌عنوان معبد مارها می‌شناسند. این معبد عجیب هند، در منطقه‌ای جنگلی ساخته شده و فضای اطرافش پر از سکوت، درختان سبز و حس رازآلود است.

معبد کالیغات در شهر کلکته یکی از معروف‌ترین پرستشگاه‌های الهه کالی است؛ الهه‌ای که نماد قدرت و نابودی پلیدی‌ها در آیین هندو به شمار می‌رود. این معبد، هرچند از نظر معماری به شکوه برخی دیگر از معابد هند نیست، اما حال‌وهوای معنوی و پرشوری دارد که آن را در لیست عجیب ترین معابد هند قرار داده است. 

یکی از ویژگی‌های بحث‌برانگیز و البته عجیب معبد کالیغات، برگزاری آیینی است که در آن هنوز هم قربانی حیوانات انجام می‌شود. این رسم که ریشه در باورهای کهن هندو دارد، به‌ویژه برای الهه کالی اهمیت دارد. چون کالی نماد نابودی نیروهای شیطانی و بازگرداندن تعادل در جهان شناخته می‌شود.

در گذشته، در این معبد و برخی دیگر از معابد کالی در هند، حیواناتی مانند بز به‌عنوان قربانی تقدیم می‌شدند. باور بر این بود که این عمل می‌تواند نیروهای منفی را دفع کند و رضایت الهه را جلب نماید. امروزه این رسم نسبت به گذشته بسیار محدودتر شده، اما همچنان در مناسبت‌های خاص انجام می‌گیرد و برای بسیاری از زائران، نشانه‌ای از وفاداری و ایمان عمیق به الهه است.

برای گردشگران خارجی، دیدن چنین آیینی می‌تواند هم تکان‌دهنده و هم بسیار متفاوت باشد، چون کمتر جایی در جهان چنین سنتی هنوز پابرجاست. همین نکته باعث شده معبد کالیغات نه‌فقط به‌خاطر تقدسش، بلکه به‌عنوان یکی از معابد عجیب هند شهرت پیدا کند.

تجربه بازدید

ورود به معبد مار هند، مثل ورود به یک دنیای افسانه‌ای است. از همان ابتدای مسیر، دیوارها و سنگ‌ها پر از نقش و نگار مار است و درختان قدیمی با شاخه‌های پیچیده بر فضا سایه انداخته‌اند. سکوت جنگل همراه با صدای ناقوس، عطر عود، و حجاری‌های شگفت‌انگیز، این معبد را به یکی از عجیب ترین معابد هند تبدیل ساخته است.

۶

معبد جاگانات – پوری 

معبد جاگانات (Jagannath Temple) در شهر پوری ایالت اوریسا (اودیسا) یکی از معروف‌ترین و در عین حال عجیب ترین معابد هند است. این معبد هم به خاطر معماری‌اش و هم به خاطر رسم‌های خاص مذهبی، می‌تواند در لیست معابد عجیب هند قرار بگیرد.

چرا معبد جاگانات عجیب است؟

۱. خدایان چوبی منحصربه‌فرد:
برخلاف اکثر معابد هندو که مجسمه‌های سنگی یا فلزی دارند، در معبد جاگانات خدایان اصلی (جاگانات، بالابهدره و سوبهدرا) از چوب درخت مقدس نیم ساخته شده‌اند. هر ۱۲ یا ۱۹ سال یک‌بار این مجسمه‌ها در مراسمی خاص با نسخه‌های جدید جایگزین می‌شوند؛ چیزی که در هیچ معبد دیگری دیده نمی‌شود.

۲. رَت یاترا (Rath Yatra): جشن ارابه‌های غول‌پیکر
این جشن سالانه از مشهورترین مراسم مذهبی هند است. سه ارابه چوبی عظیم، هرکدام با بیش از ۴۰ چرخ، ساخته می‌شوند و هزاران نفر آنها را با طناب در خیابان‌های پوری می‌کشند. جمعیت میلیونی در این مراسم شرکت می‌کنند و همین باعث شده نام جاگانات به معنای «نیروی توقف‌ناپذیر» در زبان‌های دیگر دنیا وارد شود.

۳. رازهای معبد جاگانات: پرچم بالای گنبد اصلی همیشه خلاف جهت باد حرکت می‌کند. سایه گنبد اصلی روی زمین دیده نمی‌شود، که برای بسیاری یک راز معماری محسوب می‌شود. پرندگان بر فراز گنبد پرواز نمی‌کنند و هیچ هواپیمایی از بالای معبد عبور نمی‌کند.

قوانین ورود: تنها هندوها اجازه ورود به داخل این معبد را دارند و گردشگران خارجی فقط می‌توانند از بیرون، برج‌های عظیم و محوطه معبد را ببینند.

۷

معبد بریهادیسوارار

در معبد بریهادیسوارار در تانجاوور، تامیل نادو، شاهکار معماری دراویدی معماری دراویدییکی از سبک‌های اصلی معماری معابد هند است که ریشه در جنوب این کشور دارد. این سبک از حدود قرن ششم میلادی شکوفا شد و در دوران چولاها، پالاوها و ویجایاناگارا به اوج رسید. ویژگی‌های اصلی: برج‌های ورودی بسیار بلند، برج هرمی، ستون‌های حکاکی‌شده، حیاط‌های بزرگ، نقوش رنگارنگ با مجسمه‌های رنگی خدایان، حیوانات افسانه‌ای و اسطوره‌های هندومربوط به دوران سلسله چولا (قرن یازده میلادی)، می توانید به گذشته سفر کنید. ویمانا (برج) سر به فلک کشیده‌ی این معبد که به الهه‌ی شیوا تقدیم شده، گواهی بر مهارت معماری چولا است. از مجسمه عظیم نندی، نقاشی‌های دیواری پیچیده و فضای عرفانی که این زیارتگاه باستانی را احاطه کرده است، شگفت ‌زده خواهید شد.

چرا معبد براهیدیسوارار عجیب است؟

• گنبد اصلی (ویمانا) معبد حدود ۶۶ متر ارتفاع دارد و جزو بلندترین‌ها در هند باستان است.
• سنگ گرانیتی عظیمی به وزن تقریبی ۸۰ تن روی رأس گنبد قرار گرفته؛ چیزی که با توجه به نبود ماشین‌آلات مدرن در آن زمان، یک راز مهندسی باستانی محسوب می‌شود.
• نقاشی‌های دیواری داخل معبد از زندگی شاهان چولا و داستان‌های اساطیری هندو الهام گرفته‌اند و هنوز هم پس از هزار سال شفافیت خود را حفظ کرده‌اند.
• مجسمه عظیم ناندی (گاو مقدس شیوا) که از یک قطعه سنگ واحد تراشیده شده، یکی از بزرگ‌ترین‌ها در نوع خود است.

این معبد نه‌تنها یک زیارتگاه مذهبی است، بلکه به عنوان بخشی از فهرست میراث جهانی یونسکو در لیست «عجیب‌ترین معابد هند» قرار می‌گیرد.
جشنواره‌های متعددی در این مکان برگزار می‌شوند که سالانه هزاران زائر و گردشگر را جذب می‌کنند.

۸

معبد کایلاسا – عجیب ترین معبد هند

معبد کایلاسا که در مجموعه غارهای الورا قرار دارد، یکی از عجیب ترین معابد هند و شاهکاری بی‌مانند در تاریخ معماری جهان است. این معبد در قرن هشتم میلادی، به دستور شاه کراکیدا ساخته شد. نکته عجیب آن این است که کاملاً از دل یک صخره عظیم تراشیده شده است.

برای ساخت این معبد، هنرمندان و کارگران بیش از ۲۰۰ هزار تُن سنگ را از بالا به پایین تراشیده‌اند تا یک معبد کامل با تالارها، مجسمه‌ها و گذرگاه‌های دقیق ایجاد کنند. به همین دلیل بسیاری از باستان‌شناسان، این معبد را یکی از شگفت‌انگیزترین معابد هند و حتی دنیا می‌دانند.

چرا معبد کایلاسا عجیب است؟

• تکنیک ساخت بی‌نظیر: به‌جای اینکه معبد را سنگ به سنگ بسازند، کل بنا از دل یک تخته‌سنگ واحد بیرون آورده شده است.
• ابعاد غول‌آسا: مساحت معبد بیش از ۲ هزار متر مربع است و برج مرکزی آن حدود ۳۰ متر ارتفاع دارد.
• جزئیات حیرت‌انگیز: دیوارها و ستون‌ها با صدها مجسمه از خدایان هندو مثل شیوا، پارواتی و ویشنو پوشیده شده‌اند.
• رازهای تاریخی: هنوز مشخص نیست چطور در قرن هشتم بدون ابزار مدرن، چنین بنایی ساخته شده است. بعضی‌ها معتقدند این کار صدها سال طول کشیده است.

تجربه بازدید برای گردشگران ایرانی

برای کسانی که به دنبال دیدن معابد عجیب هند هستند، معبد کایلاسا یک مقصد فراموش‌نشدنی است. وقتی از پله‌های سنگی پایین می‌روید و وارد حیاط وسیع معبد می‌شوید، عظمت بنا و جزئیات معماری واقعاً نفس‌گیر است. این مکان فقط یک جاذبه مذهبی نیست، بلکه ترکیبی از تاریخ، هنر و رمز و راز است که در هیچ جای دیگر جهان تکرار نمی‌شود.

معبد کایلاسا کجاست؟

معبد کایلاسا در مجموعه غارهای الورا (Ellora Caves)، ایالت مهاراشترا در غرب هند قرار دارد. این مجموعه در حدود ۳۰ کیلومتری شهر اورنگ‌آباد (Aurangabad) واقع شده و در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شده است. نزدیک‌ترین فرودگاه، فرودگاه اورنگ‌آباد است که پروازهای داخلی از شهرهای مهم مثل بمبئی، دهلی و حیدرآباد به آن انجام می‌شود. از اورنگ‌آباد تا غارهای الورا حدود ۴۵ دقیقه با خودرو یا تاکسی راه است. مسیر جاده‌ای هم زیباست و در طول راه می‌توانید از مناظر روستایی و کوه‌های اطراف لذت ببرید.

❓سوالات متداول درباره معابد عجیب هند

۱. چرا معابد هند برای گردشگران ایرانی جذاب هستند؟
معابد هند ترکیبی از معماری شگفت‌انگیز، آیین‌های رازآلود و باورهای کهن هستند. برای ایرانی‌ها که به دنبال تجربه‌های متفاوت فرهنگی و معنوی هستند، بازدید از این معابد یک سفر منحصربه‌فرد محسوب می‌شود.

۲. عجیب ترین معابد هند کدامند؟
از جمله معابد عجیب هند می‌توان به معبد موش‌ها (کارنی ماتا) در راجستان، معبد مارها در کرالا، معبد کایلاسا تراشیده‌شده از دل کوه در الورا و معبد براهیدیسوارار در تانجاوور اشاره کرد. هر یک از این معابد ویژگی‌هایی دارند که آنها را از سایر معابد متمایز می‌کند.

۳. آیا بازدید از معابد هند برای غیرهندوها هم آزاد است؟
بیشتر معابد هند پذیرای گردشگران خارجی هستند، اما برخی از معابد (به‌ویژه معابد بسیار مقدس مثل معبد جاگاناث در پوری) فقط برای پیروان آیین هندو باز است. بنابراین قبل از برنامه‌ریزی سفر باید قوانین هر معبد را بررسی کنید.

۴. بهترین زمان سفر برای بازدید از معابد عجیب هند چه موقع است؟
فصل پاییز و زمستان (مهر تا اسفند) بهترین زمان سفر به هند است؛ زیرا هوا خنک‌تر و مطبوع‌تر است و بسیاری از جشنواره‌های مذهبی هم در همین ماه‌ها برگزار می‌شوند.

۵. برای بازدید از معابد هند چه پوششی لازم است؟
زائران و گردشگران معمولاً باید لباس ساده و پوشیده بپوشند. در بسیاری از معابد ورود با کفش ممنوع است و گاهی لازم است سر یا شانه‌ها پوشانده شود.

۶. آیا بازدید از معابد عجیب هند هزینه ورودی دارد؟
برخی معابد رایگان هستند، اما در بعضی از آنها هزینه ورودی یا بلیت برای گردشگران خارجی دریافت می‌شود. همچنین برای عکاسی یا فیلم‌برداری ممکن است نیاز به بلیت جداگانه باشد.

۷. کدام معابد هند برای ایرانی‌ها محبوب‌تر است؟
ایرانی‌ها معمولاً به معابد باشکوه و خاص علاقه‌مندند؛ مانند معبد میناکشی در مادورای، معبد طلایی در امریتسار، و البته معابد عجیب مثل معبد موش‌ها که تجربه‌ای غیرقابل تصور به‌نظر می‌رسد.