بازدید از کاخ کاترین در روسیه، مانند قدم گذاشتن به دنیای تزاری قرن هجدهم است؛ کاخی که شاهد روزهای اوج امپراتوری روسیه بوده و معنی واقعی کلمهی تجمل است! در این مقاله قصد داریم تا شما را با این کاخ رویایی آشنا کنیم. با مجلهی گردشگری توریزما همراه باشید تا به دیدن یکی از بهترین مقاصد گرشگری جهان برویم.

کاخ کاترین در یک نگاه
کاخ کاترین، که در حومهی شهر سنت پیترزبورگ واقع شده، جاذبهی مرکزی مجموعهی موزهی تزارسکوئه سلو است. اگرچه مجموعهی موزه، شامل دیدنیهای متعددی است، اما کاخ کاترین قطعاً محبوب ترین آنها است.
این کاخ، دارای ارزش فرهنگی و تاریخی بسیار بالایی بوده و در فهرست میراث جهانی یونسکو نیز ثبت شده است.

تاریخچه کاخ کاترین
در آغاز قرن هفدهم، منطقهای که امروزه به نام «تزارسکوئه سلو» شناخته میشود، متعلق به یک نجیبزادهی سوئدی به نام ساری مویس (Saari Mois) بود. این ملک که با نام «سار مانور» شناخته میشد، ملک سادهای بود شامل یک کلبه، چند ساختمان معمولی و یک میدان کوچک.
نام فعلی «تزارسکوئه سلو» که به معنای «روستای تزارها»ست، این نام در گذر زمان و با تأثیر زبان روسی به شکلهای مختلفی مانند Saarskaya Myza و Saarskoe Selo تغییر کرد تا در نهایت به نام شناختهشدهی امروزی یعنی Tsarskoe Selo رسید.
تغییر کاربری این منطقه از ملکی روستایی به مجموعهای سلطنتی، در آغاز قرن هجدهم و با روی کار آمدن پتر کبیر و خاندان رومانوف آغاز شد.
تاریخچهی ساخت و بازسازی کاخ
در سال ۱۷۰۸، پتر کبیر این املاک را به همسرش، ملکه کاترین اول هدیه داد. از همان زمان، ساختوسازهایی برای ایجاد یک کاخ ییلافی برای ملکه کاترین اول آغاز شد و بهمرور توسعه یافت.
این خانه ییلاقی در دورهی سلطنت ملکه الیزابت، دختر پتر کبیر، دگرگونی بزرگی یافت. الیزابت تجمل را می پرستید و در طول ۲۰ سال سلطنت خود، چهار بار کاخ را بازسازی کرد اما هر بار آن را به اندازه کافی مجلل نمی دید!
چندین معمار در اجرای پروژهی نوسازی استخدام شدند اما سرانجام بارتولومئو راسترلی، معمار برجستهی سبک باروک، مسئول طراحی بنای باشکوهی شد که امروزه با نام کاخ کاترین شناخته میشود. ساختار بی تکلف و سادهی آن به یک اقامتگاه پر زرق و برق تبدیل گشت و از بیرون و درون طلا کاری و تزیین شد. ساخت و توسعهی این کاخ طی دهههای بعد ادامه یافت و با اضافه شدن تزئینات، سالنها و اتاقهایی بینظیر، به یکی از چشمگیرترین کاخهای امپراتوری روسیه بدل شد.
راسترلی ارتفاع ساختمان را یک طبقه افزایش داد، طرح داخلی را به طور کامل اصلاح کرد و هم چنین کاخ را به یک رنگ آبی غیر معمول رنگ آمیزی کرد؛ رنگی که امروزه آن را در کاخ می بینیم. در آینده، معماران دیگری نیز در نوسازی کاخ همکاری کردند اما ظاهر اصلی ساختمان مربوط به زمان راسترلی است.
از دیگر هنرمندانی که در پروژهی بازسازی مشارکت داشتند می توان به لپرنس، جوزپه والریانی و مجسمه ساز معروف فرانتس دانکر اشاره کرد. اتاقهای اضافه شده در این بازسازی شامل اتاق چینی، گالری نور، سالن پرتره، اتاق کهربا، ۵ اتاق انتظار و یک سالن بزرگ به مساحت ۸۶۰ متر هستند. ساختمانهای مختلف ساخته شده در این دوره نیز، از طریق باغهای معلق، با طراحی بسیار خاص به هم متصل شدند.
چرا این مجموعه به «کاخ کاترین» معروف شد؟
با آنکه ساخت اولیهی این اقامتگاه سلطنتی در زمان کاترین اول، همسر پتر کبیر، آغاز شد، اما نام «کاخ کاترین» در واقع بیشتر به دلیل بازسازیها و گسترشهای گستردهای است که در دوران سلطنت ملکه الیزابت پتروونا، دختر پتر کبیر، صورت گرفت. ملکه الیزابت به احترام مادرش، کاترین اول، دستور داد این کاخ به نام او شناخته شود.
اگرچه بعدها کاترین دوم (کاترین کبیر) نیز تغییرات مهمی در بخشهایی از کاخ ایجاد کرد و سلیقهی کلاسیکگرای خود را در طراحی داخلی برخی اتاقها اعمال نمود، اما نام کاخ همچنان یادآور کاترین اول باقی ماند و با عنوان کاخ کاترین (Catherine Palace) در تاریخ ثبت شد.
مرگ کاترین کبیر در سال ۱۷۹۶ باعث توقف سریع بازسازیها شد. در سال ۱۸۲۰ در جریان تهاجم فرانسویها، آتش سوزی بزرگی رخ داد که منجر به تخریب سازههای مختلفی از جمله نمازخانه و آپارتمانهای مجاور آن گشت.
کاترین کبیر که بود؟
کاترین دوم روسیه (به روسی: Екатерина II Великая) (۱۷۲۹ – ۱۷۹۶) که به عنوان کاترین کبیر نیز شناخته میشود، به مدت ۳۴ سال امپراتریس روسیه بود. او رکورددار بیشترین دوران حمکرانی در روسیه است و بیشتر از هر پادشاه دیگری بر روسیه حکومت کرد.
کاترین دوم، تنها حاکم زن در تاریخ روسیه بود که به او لقب “کبیر” داده شده است. این ملکهی پر قدرت، اقتصاد کشورش را تقویت کرده و اصلاحات زیادی در ادارهی آن انجام داد. وی، زنی تحصیل کرده بود، موسیقی را می شناخت و به روشن فکران زمان خود بسیار نزدیک بود. کاترین دوم به شدت از فرهنگ و هنر حمایت کرده و امپراتوری خود را بر اساس ایدههای مدرن اروپایی پایه گذاری می کرد.
کاترین، در دوران سلطنت خود با صدور بیانیه ای از مهاجران خارجی دعوت کرد تا در روسیه مستقر شده و در ازای کار در دریاچهها و رودخانهها برای کشف فلزات و سنگهای گرانبها، دستمزد دریافت کنند.
کشور روسیه در دوران کاترین توانست با ارتشی آموزش دیده و قدرتمند، در چندین نبرد بزرگ و موفقیتآمیز، به سرزمینی مقتدر و پیشرفته و تبدیل شود. البته فتح سرزمینهای تازه، ولخرجیهای او و هزینه سنگین طرحهای جدید، کاترین را مجبور کرد که مالیات اشراف را افزایش دهد و فشار این مالیاتهای اضافه، بر دوش دهقانان روستایی بود. سیاستهای او موجب وخامت حال دهقانان شده بود. برای همین در دوران او بارها شورشهای دهقانی بسیاری رخ داد.

چه کسانی در کاخ کاترین زندگی کردند؟
کاخ کاترین، اقامتگاه تابستانی خانوادهی امپراتوری روسیه یعنی رومانوفها بود. بسیاری از نسل های خانواده رومانوف، تابستانها را در تزارسکوئه سلو سپری کرده اند. مهمترین ساکنان کاخ کاترین در طول تاریخ عبارت بودند از:
کاترین اول: همسر پتر کبیر و نخستین کسی که این ملک به او اهدا شد و بهنوعی بنیانگذار مجموعهی سلطنتی در تزارسکوئه سلو به شمار میرود.
ملکه الیزابت پتروونا: دختر پتر کبیر که به توسعهی اساسی کاخ دستور داد و نسخهی باشکوه باروک آن را توسط راسترلی طراحی کرد. در دورهی او کاخ به اقامتگاه رسمی تابستانی تبدیل شد.
کاترین دوم (کاترین کبیر): امپراتریس مشهور روسیه که اگرچه ترجیح میداد بیشتر در کاخ الکساندر اقامت کند، اما تغییراتی در دکوراسیون داخلی کاخ کاترین انجام داد و برخی اتاقها را با سلیقهی نئوکلاسیک بازطراحی کرد.
پاول اول: پسر کاترین کبیر، که همراه با همسرش، ماریا فئودورونا، در بخشهایی از کاخ سکونت داشت. در زمان او نیز تغییراتی در دکوراسیون صورت گرفت.
در دورانهای بعدی، نیکلای اول و برخی دیگر از تزارهای خاندان رومانوف، گاهبهگاه در این کاخ اقامت داشتند، بهویژه در فصل تابستان یا هنگام برگزاری مراسم خاص در تزارسکوئه سلو.
پس از انقلاب اکتبر ۱۹۱۷ و سقوط سلطنت، کاخ کاترین از اقامتگاه سلطنتی به یک موزهی عمومی تبدیل شد، اما همچنان یادآور دورهای از شکوه امپراتوری روسیه و زندگی پرزرقوبرق تزارهاست.
تخریب کاخ کاترین
متاسفانه در طول جنگ جهانی دوم، مجموعهی کاخ و پارک در منطقهی تحت اشغال نازیها قرار گرفت؛ بیشتر ثروت کاخ غارت و سپس نابود شد. خود ساختمان نیز تقریباً به طور کامل ویران شد.
در این دوران، مروارید درخشان کاخ کاترین یعنی اتاق کهربا غارت شد و در نهایت هیچ کس نفهمید که چه اتفاقی برای این اتاق بی نظیر افتاده است. اتاق کهربا، یکی از بینظیرترین اتاقهای کاخ کاترین بود که تمام قسمتهای آن با جواهرات و طلا و کهربا پوشانده شده بوده است. فرضیه ای وجود دارد که نازیها قسمتهایی از آن را دزدیده و به ایالات متحدهی آمریکا فروخته اند.
عملیات مرمت
خوشبختانه، کاخ کاترین همچنان پابرجاست! مرمت این ساختمان، بلافاصله پس از جنگ آغاز شد و هنوز هم ادامه دارد.
مرمت تاریخی به این معنی است که هر اتاق یا قطعه تزئینی دقیقاً همانطور که قبلا بوده بازسازی شود؛ در این پروسه، تمام قسمتها با مواد و طرحهای مشابه ساخته شده و کاملاً اصلی به نظر می رسند. چنین بازسازی ای بسیار سخت، طولانی و پرهزینه است. به عنوان مثال بازسازی اتاق کهربا ۲۵ سال طول کشیده و در نهایت در سال ۲۰۰۳ این اتاق برای بازدید عموم بازگشایی شده است.
فضای داخلی و اتاقهای کاخ کاترین
کاخ کاترین، واقع در شهر پوشکین در نزدیکی سنپترزبورگ، یکی از باشکوهترین کاخهای امپراتوری روسیه است. فضای داخلی این کاخ ترکیبی بینظیر از سبکهای باروک و نئوکلاسیک را به نمایش میگذارد که با شکوه و ظرافت معماری روسی در قرون ۱۸ و ۱۹ ترکیب شدهاند.
اتاقهای شاخص مجموعه
معمار مشهور فرانچسکو راسترلی، در طراحی و تزئین داخلی کاخ تلاش کرده است تا حداکثر تنوع را به نمایش بگذارد. به همین دلیل هیچکدام از اتاقها شبیه به یکدیگر نیستند و هر فضا، حال و هوای خاص خود را دارد.
اتاق کامرون
اتاق کامرون (که به نام معمار آن، چارلز کامرون، نامگذاری شده) یک اتاق تزئینی با دکوراسیونی زیباست که از هنرهای اروپایی الهام گرفته است. اتاق کامرون به طور خاص به دلیل استفاده از کاشیهای لاجوردی و دکوراسیون سبک کلاسیک مشهور است. در این اتاق، بیشتر از کاشیهای آبی و سفید که به سبک باروک تزئین شدهاند، استفاده شده است. این کاشیها به دلیل رنگ و زیبایی خاص خود بهویژه در میان تزئینات داخلی کاخ کاترین معروفیت خاصی دارند.
اتاق ملکه
اتاق اختصاصی ملکه، با نقشبرجستههای سفالی Wedgwood تزئین شده که توسط هنرمندانی چون استابز و فلاکسمن طراحی شدهاند. این اتاق نمایانگر اوج هنر نئوکلاسیک در قرن ۱۸ است.
اتاق آبی
اتاق آبی، یکی از چشمگیرترین اتاقهاست که تمام دیوارهای آن با شیشههای سفید و آبی روشن پوشیده شده و فضای آن، بسیار لطیف و درخشان است.
اتاق عرَبِسک
این اتاق در دههی ۱۷۸۰ ساخته شد و با الهام از نقوش باستانی یونانی و رومی، پانلهای عمودی دیوارها طراحی شدهاند. اتاقهای آینه و نقرهای نیز در همین دوران، توسط معمار کوارنگی در سال ۱۷۸۹ طراحی شدند.
تالار بزرگ (گالری نور)
تالار بزرگ، که به آن گالری نور نیز میگویند، یکی از شاهکارهای سبک باروک روسی است که بین سالهای ۱۷۵۲ تا ۱۷۵۶ توسط راسترلی ساخته شده. در شب، ۶۹۶ لامپ روی دوازده لوستر بزرگ که در نزدیکی آینهها قرار دارند، میدرخشند.
تزئینات مجسمهسازی و طلاکوبیهای این تالار، با الهام از طرحهای راسترلی و مدلهایی از یوهان فرانتس دانکر ایجاد شدهاند که شکوهی خیرهکننده به فضا میبخشند.
تالار کهربا کاخ کاترین
یکی از تالارهای کاخ کاترین با کهربا پوشیده شده است و در حقیقت، هدیهای از طرف پادشاه سوئد به نام پروس به پترکبیر پادشاه روسیه بود. در سال ۱۹۴۱، در جریان جنگ جهانی دوم، وقتی این شهر توسط نازی آلمان تصرف شد، مقامات کاخ کاترین که نگران این اثر تاریخی بودند، سریع دست به کار شدند. ابتدا سعی کردند قبل از اینکه دست نازیها به اتاق کهربا برسد، آن را جدا کنند و پنهان کنند. ولی از طرفی کهربای خشک شده، میشکست. به همین خاطر از این کار منصرف شدند و در عوض سعی کردند با کاغذ دیواری آن را پنهان کنند. اما در آخر تمام تلاشهایشان بیثمر ماند.

نیروهای آلمان اتاق کهربا را پیدا کردند و سنگ کهربای آن را در چند جعبه مختلف بستهبندی کردند تا به آلمان بفرستند. این اثر در نهایت در موزهای در آلمان قرار داده شد. ولی ماجرا به همینجا ختم نشد. در طی بمبارانی که در سال ۱۹۴۴ رخ داد، این شهر با قلعهاش ویران شد و اثر گرانبهای کهربایی برای همیشه از بین رفت. با وجود تئوریهای بسیار فراوان، هنوز هم مشخص نیست که چه بر سر زیباترین اتاق کاخ آمده است. به هر حال ۲۴ سال بعد از آن اتفاقها، این اتاق کهربایی بازسازی شد و در سال ۲۰۰۳ در کاخ به نمایش درآمد.
در بین مردم چین، این کاخ و خصوصا اتاق کهربا، محبوبیت خاصی دارد. از آنجایی که در چین از کهربا در طب اجدادی استفاده میشود، مردم چین علاقه زیادی به اتاق کهربای کاخ دارند و برایشان جالب است.
اتاق غذاخوری درباریان
در مجاورت تالار بزرگ، این اتاق در قرن ۱۸ و به سبک باروک طراحی شده و با چهار پنجره بزرگ رو به حیاط اصلی روشن میشود. سقف این اتاق با یک نقاشی دیواری اسطورهای تزئین شده که صحنهای از هلیوس، خدای خورشید، و الهه سپیدهدم، ائوس را نشان میدهد.
اتاق غذاخوری رسمی سفید
در طرف دیگر راهپله اصلی، این سالن برای شامهای رسمی دربار استفاده میشد. تزئینات دیواری با حجاریهای طلایی، مبلمان اصیل و بازسازیشده و فضایی کلاسیک از ویژگیهای این اتاق است.
تالار پرتره
تالاری به مساحت ۱۰۰ متر مربع با مجموعهای از پرترههای بزرگ شخصیتهای سلطنتی مانند کاترین اول، الیزابت پترونا، ناتالیا الکسیونا و کاترین دوم تزئین شده است.
اتاق ناهارخوری سبز
این اتاق در سال ۱۷۷۳ ساخته شد و جایگزین “باغ معلق” راسترلی شد. دیوارهای پستهای رنگ آن با مجسمههای گچی اثر ایوان مارتوس تزیین شده و توسط معمار اسکاتلندی چارلز کامرون برای امپراتور آینده، پل، طراحی شده است.
اتاق پیشخدمتها
کفی از چوب گل سرخ و چوب ماهون، منبتکاریشده و میزهای مجلل چیپندیل، فضای اتاق پیشخدمتها را بسیار لوکس و اصیل نشان میدهند.
سالن ناهارخوری رسمی آبی
با دیوارپوشهای ابریشمی سفید و آبی، و دودکشهای مرمری از سنگ کارارا، این فضا نمونهای دیگر از تجمل دربار روسیه است.
نکاتی برای بازدید از کاخ
- کنسرت ها و برنامهی رویدادها را از وب سایت رسمی کاخ، پیگیری کنید تا یک تجربهی فرهنگی کامل داشته باشید.
- این مجموعه برای استفاده از ویلچر، مناسب سازی شده است. با این حال، توصیه می شود از قبل به کارکنان آن جا اطلاع دهید تا بتوانند به درستی بازدید شما را تسهیل کنند.
- تورهایی که راهنمای زبان انگلیسی دارند ممکن است همیشه در دسترس نباشند؛ بنابراین بهتر است قبل از بازدید، تور خود را رزرو کنید.
- پارک خارج از کاخ، مکانی عالی برای گرفتن عکسهای به یاد ماندنی است! حتما از آن بازدید کنید.
- تعداد بسیار کمی از توضیحات به زبان انگلیسی هستند، بنابراین اگر می توانید از گوگل ترنسلیت برای ترجمهی آنها استفاده کنید.
ساعات بازدید کاخ کاترین کبیر
بازدید از کاخ کاترین کبیر، از ساعت ۱۰:۰۰ صبح الی ۱۸:۰۰ و فروش بلیط تا ساعت ۱۶:۴۵ است. کاخ کاترین از چهارشنبه تا یکشنبه باز است و در روزهای دوشنبه تا ساعت ۸ شب باز خواهد بود.
دقت داشته باشید که کاخ کاترین در روزهای سه شنبه تعطیل است.
بلیط کاخ کاترین
ترخ بلیط ورودی کاخ ۱۰۰۰ روبل و قیمت بلیط پارک ۱۲۰ روبل می باشد. این کاخ در روزهای سهشنبه و دوشنبه آخر هر ماه تعطیل است.
برای دیدن مجموعه چقدر زمان نیاز دارید؟
اگر با تور از کاخ دیدن کنید، حدود ۳ ساعت را در آنجا سپری خواهید کرد.
بهترین گزینه، بازدید از کاخ با راهنمای خصوصی است. با یک تور انفرادی یا گروهی کوچک، زمان بیشتری خواهید داشت و اطلاعات بیشتری در مورد کاخ بدست خواهید آورد.
چه جاذبههایی در نزدیکی کاخ کاترین هستند؟
پس از بازدید از کاخ، برای گشت و گذار به پارک کاترین بروید. این پارک در تابستان و پاییز فوق العاده دلپذیر و زیبا است.
اگر عاشق بازدید از قصر و معماری هستید، از یکی دیگر از جواهرات تزارسکویه سلو یعنی کاخ الکساندر دیدن کنید. کاخ الکساندر، خانهی آخرین امپراتور روسیه، نیکلاس دوم بوده است؛ می توانید اتاق های خصوصی نیکلاس دوم و همسرش الکساندرا فئودورونا را در این جا بازدید کنید.
- موزهی لیسیوم و الکساندر پوشکین
این ساختمان، یک موسسهی آموزش عالی ممتاز برای اشراف زادگان بوده است که امروزه، به نام شاعر و نویسندهی روسی، پوشکین نامگذاری شده است.
اگر تمایلی به بازدید از موزهها ندارید، به شهر پوشکین بروید. این شهر زیبا با خانه های قدیمی، کلیساهای زیبا و پارکهای بزرگ، مکانی مناسب برای دیدن مردم محلی است.
حقایقی جالب در مورد کاخ کاترین
- این کاخ، در ابتدا به عنوان اقامتگاه تابستانی امپراتوران روسیه ساخته شده است.
- برای بازسازی اتاق کهربایی داخل کاخ، بودجه ای بالغ بر ۱۲ میلیون دلار صرف شده است.
- تالار غذاخوری رسمی کاخ، حاوی نقاشی دیواری معروف به پیروزی آپولو است که از نقاش ایتالیایی قرن شانزدهم، گویدو رنی کپی شده است.
- نقاشی دیواری سقف اتاق غذاخوری درباریان بر اساس مفاهیم اساطیری یونان باستان از جمله هلیوس، خدای خورشید، و ایوس، الهه طلوع خورشید کشیده شده است.
- تالار بزرگ کاخ که قبلاً به عنوان گالری نور شناخته می شد، مساحتی در حدود ۱۰۰۰ متر مربع را پوشش می دهد.
- فیلمی بر اساس زندگی کاترین کبیر با حضور هلن میرن و جینا مک کی در این کاخ فیلمبرداری شده است.
چگونه به کاخ کاترین برویم؟
کاخ کاترین در شهر پوشکین (Pushkin)، در منطقهی معروف به تزارسکوئه سلو (Tsarskoe Selo) واقع شده و حدود ۳۰ کیلومتر با مرکز شهر سنپترزبورگ فاصله دارد. اگر با
تور روسیه سفر نمی کنید و می خواهید به تنهایی از کاخ دیدن کنید، برای رسیدن به این کاخ باشکوه، گزینههای مختلفی وجود دارد:
۱. با قطار (سریع و اقتصادی)
از ایستگاه Vitebsky در سنپترزبورگ سوار قطارهای حومهای به مقصد Pushkin (ایستگاه Detskoe Selo) شوید. مسیر حدود ۳۰ دقیقه طول میکشد. از ایستگاه میتوانید با اتوبوس یا تاکسی (حدود ۱۰ دقیقه) خود را به ورودی کاخ برسانید.
۲. با اتوبوس یا مینیبوس (مارشروتکا)
میتوانید از ایستگاه مترو Moskovskaya سوار اتوبوسهای خط ۲۸۴، ۲۸۶ یا مینیبوسهای ۲۸۷، ۲۹۹ شوید. مسیر بین ۴۰ تا ۶۰ دقیقه زمان میبرد و شما را به نزدیکی پارک کاخ میرساند.
۳. با تاکسی یا اپلیکیشنهای حملونقل
اپهایی مانند Yandex Go یا Uber Russia در سنپترزبورگ فعال هستند. کرایه معمولاً بین ۸۰۰ تا ۱۲۰۰ روبل است.
گزینهای راحتتر و مناسب برای گروهها یا خانوادههاست.
۴. با تورهای گروهی
اگر به دنبال تجربهای بدون دردسر هستید، بسیاری از آژانسهای گردشگری در سنپترزبورگ، تورهای روزانه به کاخ کاترین برگزار میکنند که شامل حملونقل، بلیت ورودی و راهنما است.